เที่ยวอุโมงค์ปิยะมิตร เบตง ชมต้นไม้พันปี
อุโมงค์ปิยะมิตร ตั้งอยู่ที่ บ้านปิยะมิตร 1 ตำบลตะเนาะแมเราะ อำเภอเบตง จังหวัดยะลา เป็นอุโมงค์ดินที่อดีตขบวนการโจรคอมมิวนิสต์มลายา (จคม.) สร้างขึ้น สำหรับเป็นฐานปฏิบัติการต่อสู้ทางการเมือง แต่ต่อมาได้กลับมาร่วมพัฒนาชาติไทย อุโมงค์ปิยะมิตร สร้างเมื่อปี พ.ศ. 2519 ใช้หลบการโจมตีทางอากาศและสะสมเสบียง ในปัจจุบันได้เปิดเป็นแหล่งท่องเที่ยวให้แก่นักท่องเที่ยวที่สนใจเข้ามาเรียนรู้ประวัติศาสตร์ในอดีต

บริเวณทางเข้ามีรูปปั้นเจ้าแม่กวนอิมขนาดใหญ่ให้ได้ไหว้สักการะขอพร เดินมาอีกนิดจะเห็นซุ้มประตูพร้อมป้ายชื่อ เต็มไปด้วยกลิ่นอายของวัฒนธรรมจีน พร้อมต้อนรับนักท่องเที่ยวอยู่ตลอดเวลา โดยเสียค่าเข้าชมคนละ 40 บาท
การไปชมอุโมงค์ปิยะมิตร ต้องเดินเท้าเข้าไป ใช้เวลาประมาณครึ่งชั่วโมงจะถึงตัวอุโมงค์ โดยจัดทำเป็นเส้นทางเดินแบบบันไดตลอดเส้นทางภายใต้ร่มเงาของพรรณไม้กำบังแดดได้เป็นอย่างดี เดินไปอาจมีเหนื่อยบ้าง ระหว่างทางก็จะมีจุดแวะต่าง
กว่าจะเดินมาถึงอุโมงค์แอบเหนื่อยนิดหน่อยพอได้เหงื่อ ทางเข้าอุโมงค์มีหลายทาง โดยเรียกชื่อ อุโมงค์ที่ 1 2 3 4 5 6 โดยมีทางออกทั้งหมด 6 ทางกระจายไปตามจุดต่างๆ จะเลือกเข้าชมอุโมงค์ไหนและออกตรงจุดไหนก็ได้ แต่แนะนำให้ไปออกที่ทางออกอุโมงค์ ที่ 1 ซึ่งจะเป็นเส้นทางที่ใกล้ที่สุดสำหรับเดินไปชมต้นไม้พันปีต่อ
สำหรับอุโมงค์นี้ถูกสร้างขึ้นในปี 2519 การสร้างใช้กำลังคน 40 – 50 คน ขุดเข้าไปในภูเขา และใช้เวลาเพียง 3 เดือน จึงแล้วเสร็จ อุโมงค์มีความกว้าง 50-60 ฟุต ยาวประมาณ 1 กิโลเมตร สามารถจุคนได้เกือบ 200 คน มีทางเข้าออกทั้งหมด 9 ทาง เชื่อมต่อถึงกันหมด ปัจจุบันเหลือ 6 ทาง ภายในมีสถานีวิทยุของ จคม. ห้องนอน ห้องเก็บเสบียง มีซอกมีมุมให้เลี้ยวลัดเลาะ
ด้านบนเป็นป่ามีต้นไม้ใหญ่มากมายปกคลุม ยากแก่การค้นหาและถูกค้นพบโดยทหารฝ่ายรัฐบาล ภายในอุโมงค์มีการติดตั้งไฟฟ้าตลอดแนว อากาศภายในเย็นสบายไม่อึดอัด ตลอดอุโมงค์จะพบเห็นร่องรอยของการดำเนินชีวิตที่ยังคงหลงเหลืออยู่ เช่น ห้องนอนที่มีเตียงดิน ก่อติดกับผนัง อุปกรณ์ในการสู้รบ และเครื่องไม้เครื่องมือในการเดินป่า รวมทั้งห้องบัญชาการรบ ซึ่งจุคนได้ถึง 200 คน
บริเวณภายนอกอุโมงค์ซึ่งเคยเป็นลานกว้างสำหรับฝึกกำลังพล แต่ปัจจุบันได้มีการจัดนิทรรศการและพิพิธภัณฑ์ประวัติศสาตร์ สำหรับให้ความรู้นักท่องเที่ยว นอกจากนี้ยังมีศาลเจ้าศักดิ์สิทธิ์ตั้งอยู่ใกล้กับพิพิธภัณฑ์ด้วย
เดินไปจนสุดทางใช้เวลาประมาณ 15 นาที จะพบกับต้นไทรพันปี ซึ่งเป็นอีกหนึ่งไฮไลท์ของการเที่ยวอุโมงค์ปิยะมิตร
จากนั้นก็เดินกลับอีกเส้นหนึ่งเป็นลักษณะการเดินแบบวงกลม มาถึงบริเวณด้านหน้า บริเวณทางเข้า มีร้านจำหน่ายอาหาร ร้านขายของที่ระลึก รวมทั้งผลิตภัณฑ์ต่าง ๆอุโมงค์ปิยะมิตร อีกหนึ่งในเส้นทางท่องเที่ยวของ เบตง ยะลา แวะท่องเที่ยวเชิงประวัติศาตร์ ย้อนอดีตชมอุโมงค์เก่าแก่ ถ่ายรูปกับต้นไม้ยักษ์ในบรรยากาศเขียวขจี
อุโมงค์ปิยะมิตร
เปิดบริการให้เข้าชมทุกวัน เวลา 8.00 – 16.30 น.
เสียค่าเข้าชมคนละ 40 บาท
การเข้าชมต้องเดินเท้าเข้าไปผ่านเส้นทางบันได โดยใช้เวลาประมาณครึ่งชั่วโมงจะถึงตัวอุโมงค์ จากนั้นเดินต่อไปอีก 15 นาที จะถึงต้นไม้พันปี